شرح کامل انواع اعتبارات اسنادی و شرایط و مدارک جدید مورد نیاز برای متقاضیان دریافت اعتبارات

اعتبار اسنادی در حقیقت یک پرداخت مدت دار است که به جای اینکه خریدار به فروشنده چک بدهد، یک بانک پرداخت خریدار به فروشنده را در یک موعد مقرری تضمین می‌کند.

طبیعتا بانک بابت این تضمین کارمزدی از خریدار می‌گیرد و معمولا هم فروشنده بابت این دیرتر دریافت کردن وجه ممکن است یک سودی روی کالای خودش بکشد.

نحوه ثبت اعتبارات اسنادی هم اگر در مورد کالا باشد به این شکل می‌باشد که:

موجودی انبار بدهکار و اعتبارات اسنادی بستانکار

اعتبارات اسنادی باید در سر فصل تسهیلات بانکی طبقه بندی شود زیرا در حقیقت یک وام است. به جای اینکه ما یک پولی را از بانک وام بگیریم و بابت خریدی بدهیم، یک خرید نسیه ای با ضمانت یک بانک انجام می‌دهیم.

چه خریدار پول را به بانک بدهد و چه ندهد بانک موظف است پول را در سر رسید به فروشنده پرداخت کند. بخاطر همین مورد هم است که باید داخل سر فصل تسهیلات بانکی طبقه بندی شود. به همین منظور بانک علاوه بر کارمزدی که گفته شد تضامین لازم را از خریدار هم میگیرد.

اگر بخوایم به طور خلاصه تر بگوییم به این شکل است که بانک بین خریدار و فروشنده قرار می‌گیرد و پرداخت خریدار را به فروشنده تضمین می کند.

چه زمانی پول به فروشنده پرداخت می‌شود؟

بانک بعد از اینکه یک سری اسناد را دریافت بکند پرداخت را انجام می‌دهد. این اسناد معمولا فاکتور یا پیش فاکتور، بارنامه، حمل کالا، رسید انبار در داخل انبار خریدار، بیمه، لیست بازرسی و پکینگ لیست است که بر اساس این مستندات بانک پرداخت نهایی را به فروشنده انجام میدهد و به این اسنادی که گفته شد اسناد خرید می‌گویند.

انواع اعتبار اسنادی

اعتبار اسنادی وارداتی یا صادراتی: به اعتباری که خریدار برای واردات به کشور خود گشایش می کند اعتبار وارداتی و این اعتبار از لحاظ فروشنده کالا که در کشور دیگر قرار دارد اعتبار صادراتی است.

اعتبارات اسنادی قابل برگشت: Revocable L/C

در این نوع اعتبار، خریدار و یا بانک گشایش کننده اعتبار می‌توانند بدون اطلاع ذینفع، هرگونه تغییر یا اصلاحی در شرایط اعتبار به‌ وجود آورند (بدون اجازه فروشنده). از این نوع اعتبار استفاده چندانی نمی‌شود. زیرا فروشنده اطمینان لازم را نسبت به پایدار ماندن اعتبار و انجام تعهدات خریدار ندارد.

اعتبار اسنادی غیر قابل برگشت : Irrevocable L/C

در اعتبار اسنادی غیر قابل برگشت هرگونه تغییر شرایط اعتبار از جانب خریدار یا بانک گشایش کننده اعتبار موکول به موافقت و رضایت فروشنده بوده. فروشندگان معمولا از این گونه اعتبار استقبال بیشتری می‌کنند.

اعتبار اسنادی تایید شده : Confirmed L/C

اعتباری است که خریدار ملزم می‌شود تا اعتبار صادره از سوی بانک خود را به تایید هر بانک معتبر دیگر که مورد نظر فروشنده است، برساند. این نوع اعتبار اسنادی حاکی از اطمینان نداشتن به حیثیت اعتباری بانک صادرکننده و یا وضعیت متزلزل سیاسی یا اقتصادی کشور خریدار است.

اعتبار اسنادی تایید نشده: Unconfirmed L/C

این نوع اعتبار در شرایط متعارف و بدون نیاز به تایید بانک دیگری گشایش می‌یابد. اگر در شرایط اعتبار کلمه Confirmed ذکر نشود آن اعتبار تایید نشده تلقی می‌شود.

اعتبار اسنادی قابل انتقال: Transferable L/C

به اعتباری گفته می‌شود که طبق آن، ذینفع اصلی حق دارد همه یا بخشی از اعتبار گشایش شده را به شخص یا اشخاص انتقال دهد. در واقع این نوع اعتبار یک امتیاز برای فروشنده محسوب می‌شود.

اعتبار اسنادی غیر قابل انتقال: Untransferable L/C

به اعتباری گفته می‌شود که ذینفع حق واگذاری کل یا بخشی از آن را به دیگری ندارد. در تجارت بین الملل عرف بر غیر قابل انتقال بودن اعتبار است و همچنین در ایران برای گشایش اعتبار قابل انتقال نیاز به مجوز بانک مرکزی می‌باشد.

اعتبار اسنادی نسیه یا مدت‌دار (یوزانس): Usance L/C

اعتباری است که وجه اعتبار بلافاصله پس از ارایه اسناد از سوی ذینفع، پرداخت نمیشود بلکه پرداخت وجه آن، بعد از مدت تعیین شده صورت می‌گیرد. در واقع فروشنده به خریدار مهلت می‌دهد که بهای کالا را پس از دریافت و فروش آن بپردازد. معامله یوزانس معمولا در کشورهایی انجام می‌گیرد که کمبود ارز دارند.

اعتبار اسنادی دیداری: At Sight L/C

اعتباری است که طبق آن بانک ابلاغ کننده پس از رویت اسناد حمل ارایه شده از طرف ذینفع (فروشنده)، در صورت رعایت تمامی شرایط اعتبار از سوی وی، بلافاصله وجه آن را پرداخت می‌کند.

اعتبار اسنادی پشت به پشت (اتکایی): Back to Back L/C

این نوع اعتبار اسنادی متشکل از دو اعتبار جدا از هم است. اعتبار اول به نفع ذینفع گشایش می یابد که خود به هر دلیلی قادر به تهیه و ارسال کالا نیست. به همین جهت با اتکا بر اعتباری که به نفع وی گشایش یافته است اعتبار دیگری برای فروشنده دوم (ذینفع دوم) که می‌تواند کالا را تهیه و ارسال کند، از طرف ذینفع اول گشایش می یابد.

اعتبار اسنادی ماده قرمز: Red Clause L/C

این اعتبار می تواند برای فروشنده این وضعیت را بوجود بیاورد که قبل از ارسال کالا مقداری از مبلغ را به عنوان پیش پرداخت از بانک تایید کننده در یافت کند. این نامگذاری به این دلیل است که اولین بار بانک بازکننده اعتبار برای اینکه بانک ابلاغ کننده بیشتر به موضوع توجه کند آن را با خودکار قرمز نوشت به همین دلیل این اعتبار به ماده قرمز معروف شد.

اعتبار اسنادی گردان: Revolving L/C

اعتباری است که پس از هر بار استفاده ذینفع از اعتبار، همان مبلغ اسناد تا سطح اعتبار اولیه افزایش می‌یابد در واقع بدون احتیاج به افتتاح یا اصلاح اعتبار جدید، اعتبار موجود خود به خود تجدید می‌شود.

چه افراد، شرکتها و سازمانهای وابسته به دولت می توانند از این خطوط اعتبار اسنادی استفاده نمایند؟

کلیه وارد کنندگان، اعم از تولیدی و تجاری که قصد واردات مواد اولیه، قطعات یدکی، ماشین آلات خطوط تولیدی را دارند می توانند بر حسب اولویت و ضوابط تعیین شده از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و وزارت بازرگانی، اقدام به گشایش اعتبار اسنادی با استفاده از خطوط اعتباری بین بانکی (REFINANCE) بنمایند.

درخصوص شرکتها و سازمانهای وابسته به دولت (موضوع ماده 4 قانون محاسبات عمومی) نیز که به تایید معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهور و یا ذیحساب دستگاه ذیربط رسیده باشند، (صرف نظر از اینکه دارای ردیف بودجه باشند یا نباشند) چنانچه از منابع بودجه عمومی کشور به طور کلی و یا برای ثبت سفارش خاصی استفاده نمی‌نمایند هم می توانند از این خطوط اعتباری استفاده کنند.

شرایط و مدارک لازم متقاضیان گشایش اعتبار اسنادی قبل از اخذ مصوبه اعتباری:

داشتن اهلیت قانونی
دارا بودن کارت بازرگانی معتبر و سوابق کافی جهت واردات کالا
واحد تولیدی باید دارای جواز کسب دربخش بازرگانی مربوطه باشد.
متقاضی گشایش اعتبار اسنادی بایستی کلیه ضوابط و شرایط بانک را دراین خصوص دارا باشد.
عدم سوابق منفی در سیستم بانکی (چک برگشتی و دیون معوق اعم از ارزی وریالی)
توانایی واریز مابقی وجه اسناد رسیده در سررسید های مقرر
تکمیل پرسشنامه ویژه واحدهای بازرگانی
مدارک ثبتی شرکت و آگهی تغییرات طی دوسال گذشته
پروانه کسب
صورت های مالی دو سال قبل (ترازنامه و سود و زیان) با مهر وامضای شرکت
تراز آزمایشی منتهی به پایان ماه قبل با مهر و امضای شرکت
کپی اسناد مالکیت، دفتر مرکزی، نمایشگاه، انبار
کپی شناسنامه، کپی کارت ملی و مدرک تحصیلی مدیران و سهامداران عمده