شرح و تفاوت مالیات مستقیم و مالیات غیر مستقیم در 3 دقیقه!

تو 3 دقیقه میخوایم بگیم مالیات ها کلا چند نوع است و تفاوتشون در چیست؟ مالیات در کشور ما به دو دسته تقسیم می‌شود: مالیات مستقیم و مالیات غیر مستقیم

 

مالیات مستقیم: مالیاتی است که پرداخت کننده مالیات مشخص است به عبارتی می‌توان گفت آن مالیات، مالیات مودی محور است و پایه های آن، مالیات بر دارایی و مالیات بر درآمد است.

در این نوع مالیات به این دلیل که مودی مشخص است پس از تشکیل پرونده رسیدگی صورت می‌گیرد و برگه تشخیص صادر می‌شود.

مالیات بر دارایی شامل مالیات بر ارث و مالیات حق تمبر می‌باشد.

 

مالیات غیرمستقیم: مالیاتی است که پرداخت کننده مشخصی ندارد و  بر خدمات و کالاهایی که افراد مختلف استفاده می‌کنند وضع می‌شود. در حقیقت یک مصرف‌کننده کالا و یا خدمات، بار مالیاتی آن ‌را به دوش می‌کشد.

 

انواع مالیات های مستقیم:

 

• مالیات بر درآمد:

 

اگر در ایران منبع درآمد داشته باشید، برای دریافت درآمد باید مالیات پرداخت کنید. برای این منظور باید در مهلت مقرر اظهارنامه مالیاتی خود را ثبت و ارائه کنید و مالیات خود را به موقع و در مدت تعیین شده پرداخت بکنید و همچنین اشخاص حقیقی و حقوقی که مشمول مالیات شده اند باید صورتحساب سود و زیان خود را در یک اظهار‌نامه به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند.

 

انواع مالیات بر درآمد عبارتند از:

 

1- مالیات بر درآمد کشاورزی و دامپروری: این‌گونه مالیات شامل هرگونه فعالیت کشاورزی اعم از دامداری، باغداری، پرورش زنبور عسل و غیره می‌شود که همه آنها معاف از مالیات هستند.

 

2- مالیات بر درآمد املاک: درآمد ناشی از اجاره و نقل و انتقالات املاک که پس از کسر ۲۵% از مبلغ کل اجاره به عنوان هزینه‌های استهلاک مشمول آن خواهند شد.

 

3- مالیات بر درآمد مشاغل: درآمد افرادی که به مشاغل تجاری و خدماتی مشغول هستند، به صورت کل فروش کالا و یا خدمات پس از کسر هزینه‌‌‌ها که مبنای آن اظهارنامه مالیاتی است که قبل از تیرماه مشمولان باید تسلیم اداره امور مالیاتی محل کار خود کنند.

 

4- مالیات بر درآمد اتفاقی: درآمدهای غیر مستمری مانند جایزه‌ها و معاملات بلاعوض که میزان پرداخت آن بنا بر نوع درآمد حاصل می‌تواند متفاوت باشد. 

 

5- مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی: این مالیات از جمع درآمد شرکت‌های خصوصی اخذ می‌شود.

6- مالیات بر درآمد حقوق: مالیاتی است که از درآمد ناشی از حقوق و دستمزد کسر می‌گردد. طبق مصوبه سال ۹۹ حقوق‌های تا ۳ میلیون تومان معاف از مالیات،۳ تا ۴/۵ میلیون ۱۰ درصد، ۴/۵ تا  ۷/۵ میلیون ۱۵ درصد، ۷/۵ تا ۱۲ میلیون ۲۰ درصد و حقوق‌‌ها از دوازده میلیون به بالا ۲۵ درصد مالیات بر آنها لحاظ می‌شود

 

• مالیات بر ارث:

 

چنانچه شخصی فوت شد، برای تقسیم اموال در بین ورثه، ابتدا باید بدهی های شخص فوت شده پرداخت شود که یکی از این بدهی ها مالیات بر ارث است. به بیانی دیگر هر کدام از ورثه باید به نسبت سهمی که از اموال می برد باید میزان مشخصی از مالیات را پرداخت کند.

 

 

 

• مالیات حق تمبر:

 

هزینه ای که از افراد بابت تمبری که بر روی سندها برای رسمیت بخشی به آنها چسبانده می شود، دریافت می شود، مالیات تعلق می گیرد. که به آن مالیات حق تمبر گفته می شود.

 

 

• انواع مالیات غیرمستقیم:

 

مالیات بر واردات: مالیاتی است که به صورت حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی بر روی کالاها وضع می‌شود. این نوع از مالیات در راستای حمایت از تولیدکنندگان داخلی وضع می‌شود و به این دلیل است که کالاهای واراداتی برای ما گران‌تر هستند.

 

مالیات بر مصرف: در این نوع از مالیات غیرمستقیم، مصرف‌کننده هنگام خرید یک محصول مالیات آن ‌را هم می‌پردازد که باعث می‌شود هرچه بیشتر از یک کالای خاص استفاده کند بابت آن مالیات بیشتری نیز بپردازد. کالاهایی چون سیگار و بنزین از این دست محسوب می‌شوند.

 

مالیات بر ارزش افزوده: مالیاتی است چند مرحله‌‌ای که در هر مرحله از تولید خدمات و یا کالا، از مرحله تولید تا مصرف نهایی بر اساس ارزش افزوده حساب می‌شود. این نوع مالیات خریداران کالا‌های واسطه‌ای را از پرداخت معاف می‌کند. در نوشته‌ای دیگر به طور کامل به «مالیات بر ارزش افزوده» پرداخته‌ایم.

 

انواع مالیات غیر مستقیم و مالیات مستقیم دارای چند تفاوت می باشند، که در ادامه به بررسی هر یک از این تفاوت ها می پردازیم.

 

 

• تفاوت مالیات غیر مستقیم و مستقیم در مودی پرداخت مالیات:

 

اولین تفاوت انواع مالیات غیر مستقیم و مالیات مستقیم در طبیعت این دو نوع مالیات می باشد. زیرا مالیات مستقیم از درآمد شرکت و املاک یک فرد دریافت می شود، در حالی که مالیات غیر مستقیم از مصرف کننده محصول دریافت می شود و تولید کننده به عنوان واسطه مالیات را وصول نموده و آن را به دولت تحویل می دهد.

 

 

• تفاوت مالیات غیر مستقیم و مستقیم در فرار مالیاتی:

 

تفاوت بعدی انواع مالیات غیر مستقیم و مالیات مستقیم این است، که فرد می تواند از پرداخت مالیات مستقیم فرار نماید و قوانین مالیاتی را دور بزند، بدین طریق فرار مالیاتی صورت می گیرد.

 

معمولا امکان دور زدن قوانین مالیات غیر مستقیم وجود نداشته و به دلیل این که به خرید محصولات توسط مردم وابسته می‌باشد، عدم پرداخت آن بسیار دشوار می‌باشد. بنابراین انجام وظایف مالیاتی علاوه بر تقویت ساختار مالی کشور برای مودیان مالیاتی، تشویق هایی از جمله معافیت مالیاتی 1400 را به همراه خواهد داشت.

 

 

• تفاوت مالیات غیر مستقیم و مستقیم در انتقال:

 

از دیگر تفاوت های انواع مالیات غیرمستقیم و مالیات مستقیم این می باشد، که در مالیات مستقیم نمی توان بار مالیاتی را از یک شخص به شخص دیگر منتقل نمود و خود فرد مؤدی باید مالیات خود را پرداخت نماید.

 

اما در مالیات غیر مستقیم، به راحتی بار مالیاتی از یک شخص به شخص دیگری منتقل می شود، به عنوان مثال خرده فروش وقتی یک محصول را به شخصی می فروشد، مالیات توسط خریدار یا همان مصرف کننده نهایی محصول پرداخت می شود.

 

 

• تفاوت مالیات غیر مستقیم و مستقیم در تورم:

 

مالیات مستقیم و انواع مالیات غیر مستقیم نقش به سزایی در انواع تورم کشوری دارند. بدین طریق که مالیات مستقیم سبب کاهش تورم در اقتصاد کشور می شود، چراکه با پایین آوردن قدرت خرید مردم، بخشی از درآمد آن ها را کسب می نماید.

 

بنابراین تقاضای کل کاهش پیدا می نماید. اما انواع مالیات غیرمستقیم سبب افزایش تورم می شود، زیرا با افزایش تعداد خریداران مبلغ مالیات قابل پرداخت کمتر می شود، بدین طریق میزان تقاضای کل افزایش یافته و در صورتی که کالا ها با خدمات درخواستی تناسب نداشته باشند، تورم ایجاد می شود.

 

 

• تفاوت مالیات غیر مستقیم و مستقیم در نحوه جمع آوری مالیات:

 

جالب است بدانید که تمام مردم کشور بدون این که بدانند مالیات پرداخت می نمایند. مالیات بخشی از درآمد های دولت می باشد، که  توسط اشخاص و شرکت ها پرداخت می گردد. انواع مالیات غیر مستقیم نیز مبلغی می باشد که بر روی قیمت کالا ها افزوده شده و توسط مردم پرداخت می گردد.

 

دولت ساختار ها و ابزار مورد نیاز جهت کسب و کار مردم را فراهم نموده است، به همین جهت مردم جامعه باید مالیات خود را پرداخت نمایند. در این مقاله به معرفی انواع مالیات غیر مستقیم، قوانین مالیات غیر مستقیم، مشمولین مالیات غیر مستقیم، تفاوت مالیات مستقیم و غیر مستقیم و … می پردازیم.

 

 

• تفاوت مالیات غیر مستقیم و مستقیم در پوشش مجموعه:

 

مالیات غیرمستقیم تعداد افراد زیادی را تحت پوشش خود قرار می دهد و هر فردی که یک کالا و یا خدماتی را دریافت می نماید، که مشمول مالیات باشد، مالیات آن محصول را که به قیمت نهایی افزوده شده است، پرداخت می نماید. اما در مالیات مستقیم فقط بخشی از افراد تحت پوشش قرار می گیرند. چرا که مالیات مستقیم با توجه به درآمد فرد دریافت می شود.

 

سخن پایانی: مالیات یک نوع هزینه‌ای است که به حقوق شخص، سود حاصل از کار، یا برخی از اجناس و کالاها، توسط دولت اعمال می شود. مبلغی که از این روش بدست می‌آید، برای تامین مالی نیازهای عمومی و مشترک و همچنین هزینه های مختلف دولتی و برای پیشرفت و آبادانی، صرف می‌شود. مردم برای کمک به این نوع کارها، باید از فرار مالیات جلوگیری کنند و مالیات خود را به موقع و در مدت مقرر شده پرداخت کنند.

 

منبع: شرکت حسابداری کاوش گویا ارقام